نسبت دور کمر به باسن برای اندازه گیری چاقی استفاده میشود. WHO بیان میکند که چاقی شکمی به عنوان نسبت کمر به باسن برای مردان بالای 0.90 و برای زنان بالاتر از 0.85 یا شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از 30 تعریف میشود. نسبت دور کمر به باسن، به طور کلی، شاخص یا معیاری برای سلامتی و خطر ابتلا به بیماری های جدی مانند دیابت، آسم یا بیماری آلزایمر است. با اندازه گیری نسبت دور شکم به باسن میتوان سه شکل از بدن را مشخص کرد: شکل گلابی، شکل سیب، شکل آواکادو. تحقیقات نشان میدهد افرادی که بدن‌های «سیبی‌شکل» دارند (با وزن بیشتری در اطراف کمر) نسبت به افرادی که بدن «گلابی‌شکل» دارند و وزن بیشتری در اطراف باسن دارند، با خطرات سلامتی بیشتری روبرو هستند.
شکل گلابی (خطر کم برای سلامتی)
اگر گلابی شکل هستید، بیشتر وزن خود را در رانها و باسن خود حمل میکنید. ذخیره چربی در نیمه پایینی شما در واقع محل سالمتری برای تجمع چربی است. تحقیقات نشان میدهد که ذخیره چربی در اینجا ممکن است در واقع از شما در برابر بیماری های قلبی عروقی محافظت کند. در یک مطالعه بر روی 1356 زن 60 تا 85 ساله، محققان دانمارکی دریافتند افرادی که چربی بیش از حد در بازوها، پاها و باسن داشتند نسبت به افرادی که بیشترین چربی را در ناحیه شکم و دیگر قسمت های مرکزی بدن ذخیره کرده بودند، آترواسکلروز (سخت شدن شریان ها) کمتری داشتند.
شکل سیب (خطر سلامتی بالا)
افرادی که سیبی شکل هستند و تمایل دارند وزن بیشتری را در اطراف کمر خود حمل کنند (که معمولاً به آن «شکم گلدان» گفته میشود) نسبت به افراد گلابی شکل بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با سبک زندگی مانند بیماری قلبی و دیابت هستند. با این حال، یک مطالعه در سال 2011 روی 220000 نفر که در The Lancet منتشر شد، افزایش خطر را پیدا نکرد.
شکل آواکادو ( خطر سلامتی متوسط)
نکات مهم
الف) شما باید بپذیرید که هیچ راهی برای تغییر محل ذخیره چربی در بدن وجود ندارد – ژنتیک شما این را تعیین میکند. اگر الان یک سیب هستید، همیشه یک سیب خواهید ماند، حتی اگر چند کیلو اضافه وزن کم کنید. کاهش وزن ممکن است شکل بدن شما را تغییر ندهد، اما سایز شما را کاهش میدهد.
ب) کرانچ یا همان دراز نشست، ممکن است عضلات شکم را هدف قرار دهد، اما چربی شکم را نمیسوزاند. بهترین راه برای خلاص شدن از شر چربی – مهم نیست در کجای بدن شما باشد – ورزش منظم قلبی و یک رژیم غذایی سالم است. تمرینات هوازی چربی را از سراسر بدن میسوزاند. اما اگر در نواحی خاصی از بدن چربی انباشته دارید ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد تا چربی آن ناحیه خاص از بین برود. باید صبور باشید و با دستیابی به وزن سالم خطر ابتلا به مشکلات سلامتی آینده را کاهش خواهید داد.
ج) در نهایت، از تمرینات قدرتی نترسید. این یک تصور غلط رایج است (مخصوصاً در بین زنان) که تمرینات قدرتی باعث افزایش وزن شما میشود. برخی فکر میکنند تمرینات قدرتی نباید باعث میشود ران‌های آنها بزرگ‌تر به نظر برسد. این غلط است. در واقع، خانم‌ها با تمرینات قدرتی عضله کسب میکنند به جای اینکه حجم بدن آنها افزایش یابد. تحقیقات نشان میدهد که زنان می‌توانند تا 30 درصد عضله بدون چربی اضافه کنند و در نهایت لاغرتر به نظر برسند.
آرتابالانس با یک برنامه کامل تمرینات قلبی و قدرتی، همراه با یک رژیم غذایی سالم، به کاهش کلی چربی کمک میکند. مهم نیست که چه شکلی دارید، حفظ وزن سالم خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با چاقی را تا حد زیادی کاهش می دهد.
یکی دیگر از روش‌های اندازه‌گیری چاقی، دور کمر مطلق بالای ۱۰۲ سانتی‌متر در مردان وبالای 88 سانتی‌متر در زنان است. به طور کلی اندازه کمر سالم به قد شما بستگی دارد، اما اگر کمر شما به عنوان یک زن از80 سانتی‌متر یا در یک مرد از 94 سانتی‌متر بیشتر شود، باید بدون توجه به قد یا شاخص توده بدنی خود، وزن کم کنید.